Bizə yazın

Baku

-°C

USD

-

Balina südü haqda şok faktlar

Maraqlı 05 Fevral 2025, 13:10

4801

Mavi balinalar okeanın ən nəhəng və maraqlı canlılarından hesab olunur.

 

Oxu24.com bu canlı haqda maraqlı məlumatları təqdim edir:

 

Okeanın nəhəng genişliyində, balina balina anasının yanında üzür, onun sağ qalması onun hər hərəkəti ilə mürəkkəb şəkildə bağlıdır. Əksər insanlar balinaları əzəmətli dəniz məməliləri kimi tanısalar da, çox az adam balalarını necə bəslədiklərini bilir.

Ana südü ilə qidalanma əlaqəsinin birbaşa təması ehtiva etdiyi quru məməlilərindən fərqli olaraq, okean tamamilə fərqli bir yanaşma tələb edir. 

 

 

Balinalar məməlilər olduqları üçün nəsillərini südlə təmin etməlidirlər. Bununla belə,  su altında ana südü ilə qidalanmaq çətin olur. Quru məməlilərindən fərqli olaraq, balinaların anadan balaya süd vermək üçün süd ifraz edən orqanı (məməsi) yoxdur. Bunun əvəzinə dişi balinalar diqqətəlayiq bir üsuldan istifadə edirlər: südlərini birbaşa suya buraxırlar, bala  isə onu yemək üçün yaxınlıqda qalır.Ananın suya buraxdığı südü yaxınlıqda dayanan bala onunla qidalanır.

Balina südünü unikal edən nədir?

Balina südü bizim tanış olduğumuz süd kimi deyil. O, olduqca ağır tərkibə malikdir. Yağ tərkibi təxminən 50%-dir.  Bu yüksək yağlı konsistensiya onun suda həll olunmasının qarşısını alır, ətraf mühitə həyati vacib qidaları itirmədən balanın  qidalanmasını asanlaşdırır. Südün yapışqan quruluşu onun sualtı axınlarda toxunulmaz qalmasını təmin edərək, balina balasına enerji və qida baxımından zəngin bir yemək təqdim edir.

 

Bu uyğunlaşma niyə bu qədər vacibdir?

Bu dahiyanə uyğunlaşma bala balinanın  sürətli böyüməsi üçün çox vacibdir. Gənc balina adətən bir neçə ay davam edən qulluq dövründə gündəlik 200 funta qədər çəki qazana bilər. Bu sürətli böyümə balanı  okeanın geniş və çox vaxt bağışlanmaz ekosistemində hərəkət etmək və sağ qalmaq üçün lazım olan güc və yağ ilə təchiz etmək üçün vacibdir.

 

Onun böyük ürəyi...

Bu, Mavi balinanın ürəyidir. Çəkisi 1300 funtdan (±600 kq) çox dur. Nəhəng ürək dəqiqədə 8-10 dəfə döyünür və hər ürək döyüntüsü 2 mil (3,2 km) məsafədən eşidilir.Mavi balina qidalanmaq üçün dalış edərkən onun nəhəng ürəyi dəqiqədə cəmi iki dəfə döyünür.

Mavi balinanın böyük əzələli ürəyi dərin sularda təzyiq artdıqda qanın axmasını təmin edir. 10 ton qanı belə böyük bir dərinlikdə nəhəng bir bədəndən ötürmək üçün çox güclü əzələ lazımdır. Tədqiqatçıların fikrincə, mavi balinanın ürək dərəcəsinin səmərəliliyindən məsul olan yavaş-yavaş büzülən aorta (qanı bədənin qalan hissəsinə aparan arteriya)dır.

Açıq-bağlanan qapaqdan fərqli olaraq (insanlar kimi), elastik daralma qanın ürək döyüntüləri arasında axmasına imkan verə bilər. Dalış zamanı enerjiyə qənaət etməyin inanılmaz dərəcədə effektiv üsuludur.

Mavi balinalar nəhəngdir, uzunluğu ümumiyyətlə 80-100 fut (24-30 metr) arasında dəyişir. Ən uzun dəqiq ölçülmüş mavi balina 97 fut (23,5 metr) sürətlə böyüyən dişidir, lakin uzunluğu 108 fut (33 metr) olan mavi balinalar haqqında məlumatlar var.

 

Mavi balinaların orta çəkisi 200.000 ilə 300.000 funt (90.000 ilə 136.000 kiloqram) arasında və ya təxminən 100 ilə 150 ​​ton arasındadır. Bəzilərinin çəkisi 441.000 funt (200.000 kiloqram) və ya 220 tona qədər ola bilər. Müqayisə üçün qeyd edək ki, yetkin bir Afrika  filinin çəkisi 6 tona qədərdir, ona görə də bir mavi balinanın çəkisinə bərabər olmaq üçün 30 və ya daha çox fil lazım ola bilər.

 

Onların nəbzlərinin, iniltilərinin və iniltilərinin dilini 1000 mil (1600 kilometr) məsafədən başqaları eşidə bilər.

 

Hazırladı: Miri Məcidli

Ən son xəbərləri bizim Facebook kanalımızda izləyin

Ən son xəbərləri bizim Instagram kanalımızda izləyin

Problemlərinizi bizə bildirin

077 323 55 66

Alimlərdən inqilabi kəşf

ABŞ Enerji Departamentinin Lourens Berkli Milli Laboratoriyasının tədqiqatçıları dünyanın digər alimlərinin köməyi ilə karbon qazını yalnız günəşdən istifadə edərək istifadə edilə bilən maye yanacağa çevirmək üçün təbii fotosintezi təqlid edən cihaz kəşf ediblər.CityPost.az xəbər verir ki, təbiət Katalizində təsvir edilən inqilabi texnologiya bərpa olunan enerji texnologiyasında inqilab edəcək.Yaşıl yarpaqların günəş işığından istifadə edərək enerji istehsal etməsindən nümunə götürən Peidong Yangın rəhbərlik etdiyi tədqiqat qrupu fotosintezin əsas xüsusiyyətlərini təqlid edən bir cihaz hazırlayıb.Berkeley Laboratoriyasının Material Elmləri Bölməsində baş professor Yang deyir: "Təbiət bizim ilhamımız idi. Əvvəlcə fərdi komponentləri işləməli idik, lakin hər şeyi bir yerə toplayıb uğur qazandığımızı anlayanda bu, çox həyəcanlı...

01 May 2025, 16:37

ESA kosmosda çətir qurur: Nə edəcək?

Avropa Kosmik Agentliyi (ESA) iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə inqilab edəcək yeni, təməlqoyma peykini uğurla orbitə buraxıb. “Biokütlə” adlanan peyk dünyadakı meşələrin üç ölçülü xəritəsini çəkəcək və kosmosdan indiyə qədər edilən ən dəqiq karbon ölçmələrini həyata keçirəcək.CityPost.az xəbər verir ki, ESA-nın "Biokütlə" peyki Fransa Qvianasındakı Kurou bazasından Vega-C raketi ilə kosmosa buraxılıb. Peykin ən diqqətçəkən xüsusiyyəti açıldığında nəhəng çətir şəklini alan radar antenasıdır. ABŞ-ın müdafiə firması L3 Harris tərəfindən layihələndirilən antenanın kosmosda tam açılması 9 gün çəkəcək.Biokütlə uzun dalğa uzunluğuna malik P diapazonlu sintetik diyaframlı radar (SAR) sistemi ilə təchiz edilmişdir. Airbus tərəfindən hazırlanmış bu radar texnologiyası meşə örtüyünün dərinliyinə nüfuz edə...

01 May 2025, 15:30

Alimlər 100 milyon il sabit qalan atom saatı hazırlayırlar  

Amerikalı alimlər zamanın ölçülməsində dəqiqliyin zirvəsini təmsil edən yeni atom saatını təqdim ediblər. Milli Standartlar və Texnologiya İnstitutu (NIST) tərəfindən hazırlanmış NIST-F4 adlı saat 100 milyon il ərzində yalnız bir saniyəlik səhv göstərir.CityPost.az xəbər verir ki, Kolorado ştatında bir laboratoriyada hazırlanmış NIST-F4, ikincisini təyin edən fundamental istinadlardan biri olmağa namizəddir.Bu aydan etibarən institut saatı ilkin tezlik standartı kimi qeydiyyatdan keçmək üçün Beynəlxalq Çəkilər və Ölçülər Bürosuna (BIPM) təqdim edib.Atom vibrasiyası ilə işləyən saatAdi mexaniki və ya rəqəmsal saatlardan fərqli olaraq, NIST-F4 sezium atomlarının təbii vibrasiyası əsasında vaxtı ölçür.Bu atomlar lazer vasitəsilə mütləq sıfıra yaxın temperaturlara qədər soyudulur və sonra fontan kimi...

01 May 2025, 15:16

"ChatGPT"yə "təşəkkür edirəm" demək baha başa gələ bilər

"OpenAI", "ChatGPT"də nəzakətli mesajlar yazan istifadəçilərin on milyonlarla dollar dəyərində elektrik istehlakına səbəb olduğunu aşkar edib.CityPost.az xəbər verir ki, "OpenAI"nin baş direktoru Sam Altman izah edib ki, "ChatGPT"də istifadəçilərin istifadə etdiyi “zəhmət olmasa” və “təşəkkür edirəm” kimi nəzakətli ifadələr şirkətin əməliyyat xərclərinə milyonlarla dollar əlavə edir."X" platformasında bir istifadəçi, nəzakətli ifadələr səbəbiylə "OpenAI"nin nə qədər elektrik xərclədiyi ilə maraqlandı və soruşub. İlk baxışdan əhəmiyyətsiz görünsə də, bu cür nəzakət nümunələri "ChatGPT"nin daha uzun və daha mənalı cavablar verməsini tələb edir. Nəticədə emal gücünü artırır, enerji istehlakını və buna görə də xərcləri artırır.Mütəxəssislər nə deyir?Süni intellektə qarşı nəzakətli dildən istifadə bəziləri üçün lazımsız...

22 Aprel 2025, 18:18

Ən acı maddə tapıldı

Almaniyada aparılan araşdırmalar nəticəsində məlum olub ki, acı rəf göbələkindən çıxarılan kimyəvi maddə indiyə qədər kəşf edilən ən acı maddədir.CityPost.az xəbər verir ki, Almaniyanın "Leybniz" Qida Sistemləri Biologiyası İnstitutunda çalışan alimlər acı dadın sirlərinə işıq sala biləcək mühüm kəşf ediblər.Tədqiqatçılar Amaropostia stiptica rəf göbələkindən üç kimyəvi birləşmə çıxarıblar. Bu maddələrin insan dilindəki acı dad reseptorlarına təsiri öyrənilib.Bu üç birləşmədən biri, oliqoporin D, çox az miqdarda olsa belə, acı bir dad verə bilər. O qədər ki, 106 küvet suya cəmi 1 qram qarışdırılsa belə, yenə də acı dad verir.Zəhərli deyil, çox acıdırAraşdırmalara görə, bu birləşmələr zəhərli deyil; lakin onların dadı son dərəcə...

22 Aprel 2025, 18:00

Qarğalar həndəsi fiqurları ayırd edə bilirlər - ARAŞDIRMA

Yeni araşdırma qarğaların da insanlar kimi yüksək inkişaf etmiş həndəsi intuisiyaya malik olduğunu ortaya çıxarıb.CityPost.az xəbər verir ki, Almaniyanın "Tübingen" Universitetində aparılan araşdırmaya görə, qarğalar ekranda göstərilən həndəsi fiqurlar arasında kənar nöqtələri aşkar edə bilir və nizamlı, simmetrik formalara açıq meyl göstərə bilirlər.Bu qabiliyyət əvvəllər insanlara xas olduğu düşünülən qavrayış forması kimi tanınırdı. Bununla belə, tədqiqatçılar həndəsi naxışları tanımaq qabiliyyətinin təkamüllə köklü bir xüsusiyyət ola biləcəyinə diqqət çəkirlər.Tədqiqatda 10 və 11 yaşlı iki erkək leş qarğasından ("Corvus corone") istifadə edilib. Qarğalara kompüter ekranında altı formadan birinin digərlərindən fərqlənmələrini tələb edən tapşırıqlar verilib. Qarğalar anomal formada dimdikləyərək cavab veriblər."Bu mərhələyə qədər qarğalara...

22 Aprel 2025, 17:30